Edukacja o polityce
Edukację o polityce rozumiemy jako część edukacji obywatelskiej, która ułatwia młodemu człowiekowi zrozumienie polityki i wyrobienie sobie własnego zdania na istotne kwestie dotyczące bezpośrednio życia publicznego.
CBOS w swoich cyklicznych badaniach diagnozuje krytyczny stosunek młodych Polek i Polaków do polityki i polityków, brak zainteresowania nią, ale też jednoczesny brak umiejętności określenia własnych poglądów na skali lewica-prawica czy wskazania partii politycznej, do której młodemu respondentowi jest najbliżej.
Do tej pory sfera edukacji o polityce była w szkołach zaniedbywana z bardzo wielu powodów – m.in. obaw przed oskarżeniami o agitację polityczną, braku umiejętności radzenia sobie
z dyskusjami na kontrowersyjne tematy, skupienia się na lekcjach wiedzy o społeczeństwie na kwestiach teoretycznych i wielu innych.
Odejście od zaniedbywania edukacji o polityce jako części edukacji obywatelskiej i podjęcie próby nadrobienia zaległości w tym obszarze wydaje się kluczowe, choć przy obecnym stopniu polaryzacji sceny politycznej i opinii publicznej jest z pewnością bardzo trudne. Podjęcie tego wyzwania jest konieczne, jeśli mamy mieć możliwość odbudowania obecnie głęboko podzielonej wspólnoty, w której powinniśmy na nowo umieć się ze sobą nie zgadzać jednocześnie szanując się nawzajem i ufając sobie. Szkoła – jako jedyna instytucja, która dociera do wszystkich młodych ludzi w Polsce – może i powinna odegrać w tym procesie kluczową rolę.
Edukacja o polityce powinna więc:
- tłumaczyć młodym ludziom politykę jako sztukę rządzenia państwem i poszukiwania odpowiedzi na pytanie, jak możemy żyć razem jako wspólnota;
- identyfikować kluczowe kwestie obecne w debacie publicznej i pomagać młodzieży w ich analizowaniu z różnych perspektyw;
- ułatwiać uczniom i uczennicom wyrobienie sobie własnego zdania na te tematy (dzięki zdobyciu podstawowej, rzetelnej wiedzy, poznaniu zróżnicowanych opinii i odwołaniu do własnych wartości).
Od edukacji zwykle wymagamy apolityczności, rozumianej jako jasne oddzielenie od sfery polityki. Wyzwaniem edukacji o polityce jest to, że z uwagi na obszar, którym się zajmuje nie jest możliwa (ani pożądana) realizacja postulatu apolityczności – nie da się da się tłumaczyć polityki jednocześnie będąc od niej oddzielonym. Kluczowe jest jednak zachowanie neutralności politycznej rozumianej jako równe traktowanie wszystkich idei, koncepcji i poglądów obecnych w przestrzeni publicznej (o ile zgodne są one z obowiązującym porządkiem prawnym). Odpowiedzialność za przestrzeganie tej zasady spoczywa przede wszystkim na nauczycielu, który projektuje proces uczenia się i towarzyszy w nim uczniom i uczennicom. Postawa nauczyciela i jego umiejętność równego przedstawienia oraz włączenia do analizy i dyskusji zróżnicowanych poglądów i opinii jest kluczowa dla powodzenia procesu.
Lista tematów, które można omawiać z uczniami i uczennicami jest długa, mogą pojawić się na niej zarówno zagadnienia w danym momencie pojawiające się na pierwszych stronach gazet, jak i te, których brakuje w codziennych dyskusjach. O propozycję tematów warto zapytać samą młodzież, pozwoli to na zwiększenie ich zaangażowania i umożliwi poszukiwanie odpowiedzi na pytania, które naprawdę nurtują młode pokolenie.
Polecane materiały
Edukacja o polityce
Publikacja opisuje założenia i pokazuje praktyczne wskazówki dotyczące prowadzenia w szkole nowoczesnej edukacji o polityce.
Media
W materiale znajdują się scenariusze pozwalające przeprowadzić lekcje odnośnie różnych zagadnień związanych z mediami. Zestaw zawiera 3 scenariusze skierowane do uczniów starszych klas SP lub szkół ponadpodstawowych.
Podatki
Materiał zawiera 3 scenariusze pozwalające przeprowadzić lekcje z elementami dyskusji odnośnie zagadnień związanych z podatkami. Zestaw zawiera scenariusze skierowane do uczniów starszych klas SP lub szkół ponadpodstawowych.